Taze ürün satmak, market, bakkal ve büfeler gibi perakende işletmelerin temel güven unsurudur. Ancak iş sadece ürün tedarik etmekle bitmiyor; son kullanma tarihi (SKT) olan ürünlerde dikkatli yönetim şart. Yasal yaptırımlardan kaçınmak, müşteri memnuniyetini artırmak ve marka güveni oluşturmak için SKT takibi göz ardı edilemez. Bu yazıda esnafların tarihli ürün yönetiminde nelere dikkat etmesi gerektiğini başlık başlık anlatıyoruz.
1. Son Kullanma Tarihi Geçmiş Ürün Satışı Yasaktır
Tarihi geçmiş bir ürünü satmak yalnızca müşteri kaybına değil, ciddi para cezalarına da yol açar. Bu nedenle raf kontrolleri düzenli yapılmalı, tarihi geçen ürünler anında toplanmalı ve satıştan kaldırılmalıdır. İlgili ürünlerin satışa sunulması, işletmenin güvenilirliğini sarsar ve yasal sorunlara kapı açar.
2. Sipariş Verirken Tarih Kontrolü Yapın
Yalnızca fiyat odaklı sipariş vermek, kısa SKT’li ürünlerle başınızı derde sokabilir. Sipariş aşamasında ürünlerin minimum raf ömrü sorgulanmalı ve güvenilir tedarikçilerle çalışılmalıdır. Gerekirse sözleşmelere “minimum raf ömrü” ya da “tarih garantisi” maddeleri eklenmelidir.
3. Mal Kabulde Sadece Koliye Değil, Ürüne Bakın
Ürün teslim alırken yalnızca koli sayısı değil, içindeki her bir ürünün SKT’si kontrol edilmelidir. Ürün etiketleri ile fatura bilgileri karşılaştırılmalı, şüpheli tarihlerde ürün varsa not alınarak teslim alınmamalıdır. Bu kontrol süreci kayıt altına alınmalı, gerekiyorsa imzalı teslim formlarıyla belgelenmelidir.
4. FIFO Sistemiyle Doğru Raf Dizimi
Raf düzeni, sadece düzenli görünüm için değil; ürün rotasyonu açısından da önemlidir. “First In First Out” yani “ilk giren ilk çıkar” prensibi uygulanmalıdır. Yeni gelen ürünler arkaya, tarihi daha yakın olanlar ise öne yerleştirilmelidir. Bu yöntem, fireyi azaltır, verimi artırır.
5. Tarihi Geçen Ürünler Nasıl İmha Edilir?
SKT’si geçen ürünler rastgele çöpe atılmamalıdır. Faturalı ürünler sistemden düşürülerek resmi şekilde imha edilmelidir. Büyük işletmeler bu işlemi “İmha Tutanağı” ile kayıt altına almalı; küçük işletmelerde de bu sürecin şeffaflığı korunmalıdır. Gıda güvenliği, sorumluluk gerektirir.
6. Çalışan Eğitimi Olmazsa Olmaz
SKT takibi sadece patronun işi değildir. Raf yerleştiren, ürün alan, kasa başında duran tüm personel tarih kontrolü konusunda bilinçli olmalıdır. Bu nedenle periyodik eğitimler düzenlenmeli, çalışanlar tarihli ürün takibi ve müşteri bilgilendirme konularında güncel tutulmalıdır.
Sonuç: Güvenilirlik = Müşteri Sadakati
Son kullanma tarihi, ürün kadar işletmenin de ömrünü etkiler. Güvenilir esnaf olmak; sadece doğru ürünü satmakla değil, doğru zamanda, güvenli şekilde sunmakla mümkündür.
⚠️ SKT’li ürünlerde yapılacak küçük bir hata, müşterinin gözünde büyük bir güven kaybına dönüşebilir.
✅ Doğru tarih yönetimi ise müşteri sadakatini kalıcı hale getirir.